تاثیر طول مدت تزریق بر میزان کبودی ناشی از تزریق هپارین زیر جلدی

سابقه و هدف: کبودی از شایع ترین عوارض ناشی از تزریق زیر جلدی هپارین می باشد که موجب محدود کردن ناحیه تزریق، اضطراب، اختلال در تصویر ذهنی از خود، رد درمان توسط بیمار و کاهش اعتماد بیمار نسبت به کارایی پرستار می شود. گرچه روش های گوناگونی جهت به حداقل رساندن این عارضه ناخواسته پیشنهاد شده است ولی متاسفانه تاکنون هیچ یک از این شیوه ها نتوانسته است بطور موثری این عارضه را کاهش دهند. هدف از مطالعه حاضر مقایسه تاثیر طول مدت تزریق بر میزان کبودی ناشی از تزریق هپارین زیر جلدی می باشد.مواد و روشها: این مطالعه نیمه تجربی بر روی 50 بیمار تحت درمان با هپارین زیر جلدی، بستری در بخش های داخلی- جراحی مرکز آموزشی درمانی شهید بهشتی شهر بابل انجام شد. برای هر بیمار دو تزریق، 10 ثانیه ای هپارین زیر جلدی، (شیوه کنترل) و 30 ثانیه ای به (شیوه تجربی)، در عضله دلتوئید دست راست یا چپ، بصورت تصادفی انجام گردید. فاصله دو تزریق 12 ساعت بود و میزان کبودی و اندوراسیون دستها 48 و 60 ساعت بعد از هر تزریق با استفاده از خط کش پلاستیکی قابل انعطاف صورت گرفته و باهم مقایسه شد.یافته ها: سایز کبودی های ایجاد شده ناشی از تزریقات 30 ثانیه ای، به طور معنی داری کمتر از اندازه کبودی های ایجاد شده بدنبال تزریقات 10 ثانیه ای هپارین زیر جلدی بود (001/0=p). میانگین اندازه کبودی در روش تزریق 10 ثانیه ای در 48 و 60 ساعت پس از تزریق (بترتیب 7/19±14و 38/14±26/12) و میانگین اندازه کبودی در روش تزریق 30 ثانیه ای در 48 و 60 ساعت پس از تزریق (بترتیب 55/17±78/9و 98/12±02/8) بوده است. همچنین عدم حضور کبودی، 48 و 60 ساعت بعد از تزریقات 30 ثانیه ای بسیار کمتر از تزریقات 10 ثانیه ای بود (به ترتیب 03/0=p و 001/0=p). مقایسه میزان کبودی بر حسب جنس، در اغلب موارد، میزان کبودی بعد از تزریق 30 ثانیه ای در زنان دریافت کننده هپارین، به طور معنی داری بیشتر از مردان بوده است (001/0=p). همچنین اندازه کبودی در بیماران بخش های داخلی به طور معنی داری بیشتر از بیماران بستری در بخش های جراحی بوده است (001/0=p). بین میزان کبودی و سن بیماران اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به کاهش چشمگیر سایز کبودی ناشی از تزریق هپارین زیر جلدی به دنبال افزایش زمان تزریق، بویژه در زنان و به منظور ارتقاء کیفیت مراقبتی و به حداقل رساندن تجربیات ناخوشایند و استرس زای بیماران، افزایش زمان تزریق هپارین زیر جلدی به 30 ثانیه پیشنهاد می شود.